İsrail Yunanistan  ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) yaptıkları 10’uncu üçlü zirvenin ardından ortak bildiri yayınladı. Bildiride, liderlerin yıllık zirveler düzenleme, bakanlık ve çalışma düzeylerinde üçlü görüşmeleri yoğunlaştırma konusunda anlaştıkları aktarıldı.

Üç ülke  zirve toplantısının ardından yapılan basın toplantısında konuşan Netanyahu’nun sözleri ise çok çarpıcıydı ve aslında ülkesindeki ‘Osmanlı korkusu’nu ifade ediyordu. Netanyahu şöyle dedi:

“İsrail, Yunanistan, Kıbrıs… Üç kadim ülke, kadim insanlar… Kudüs ve Atina batı medeniyetinin kurucularıydı ve Kıbrıs her iki kültürle yeşerdi.

Geçmişimizin ihtişamını görüyorsunuz. Bu yüzden üçümüz de tarihimizle ve atalarımızın yurtlarıyla büyük gurur duyuyoruz ve gördüğümüz kadarıyla bu, geleceğimizi de oluşturuyor.

Doğrudur, art arda gelen imparatorluklar her üç ülkeyi de fethetmiştir, ancak cesaret ve fedakarlıkla modern çağda bağımsızlığımızı kazandık. Yunanistan 195 yıl önce; İsrail 78 yıl önce; Kıbrıs ise 65 yıl önce.

‘Doğu Akdeniz’de üç gerçek demokrasi olarak…’

Topraklarımız üzerinde yeniden imparatorluklar kurabileceklerini ve egemenlik sağlayabileceklerini hayal edenlere şunu söylüyorum: Unutun bunu. Böyle bir şey olmayacak. Düşünmeyin bile. Kendimizi savunmaya kararlıyız ve bunu yapabilecek güçteyiz. Aramızdaki iş birliği bu kapasiteyi daha da güçlendiriyor.

Doğu Akdeniz’de üç gerçek demokrasi olarak güvenliği, refahı ve özgürlüğü birlikte ilerleteceğiz.”

Üç ülke, güvenlik, savunma ve askeri konularda üçlü iş birliğini güçlendirme konusunda anlaştıklarını ifade ettikleri bildiride, terörle mücadeleye, özellikle terörist faaliyetlerin finansmanının ortadan kaldırılmasına yönelik çabalara olan bağlılıklarını sürdürdüklerini belirttiler.

Deniz güvenliğinin önemine vurgu yapılan bildiride, üç ülke deniz yollarını ve kritik altyapıyı ortaya çıkan tehditlere karşı korumak için iş birliğini derinleştirme sözünü vererek, Kıbrıs’ta kurulması planlanan ve 2026 yılında faaliyete geçmesi öngörülen Denizcilik Siber Güvenlik Mükemmeliyet Merkezi’ne de dikkat çekti. Bildiride, Kıbrıs ve Yunanistan’ın Gazze’deki insani yardım çalışmalarına, özellikle de Kıbrıs ve İsrail’in koordinasyonu ve uluslararası ortaklarla iş birliği içinde hayata geçirilen Amalthea deniz koridoru aracılığıyla yaptığı katkılar takdir edildi.

Üç ülke, BM Güvenlik Konseyi’nin 2803 sayılı kararıyla kabul edilen ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze Şeridi için 20 maddelik barış planına değindikleri bildiride, son İsrailli rehine Ran Gvili’nin derhal iadesini ve Hamas’ın kararlaştırılan çerçeveye göre silahsızlandırılmasını talep ettiler.

Bildiride, ABD’nin himayesinde faaliyet gösteren ve Kıbrıs ile Yunanistan’ın da katıldığı, Gazze Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi’nin Gazze’ye insani yardım ve ticari mal teslimatlarını kolaylaştırma çalışmalarına dikkat çekildi. Bildiride, “İnsani yardımın sivillere güvenli bir şekilde, yalnızca koordineli kanallar aracılığıyla ve kötü niyetli kişiler tarafından kötüye kullanılmadan ulaşmasını sağlamaya kararlıyız” denildi.

İsrail’in sözde kendini savunma hakkı

Üç ülke, bildiride İsrail’in uluslararası hukuka göre kendini savunma hakkını teyit ettiler. Acil durum müdahale iş birliği Üç ülkenin, doğal afet durumlarında hızlı ve etkili karşılıklı yardımı sağlamak amacıyla acil durum hazırlığı ve müdahalesi için üçlü bir çalışma grubu kurma konusunda anlaştığı aktarılan bildiride, bölgesel yangınla mücadele hazırlık ve müdahale kapasitesini, özellikle de yangınlarla ilgili kapasiteyi artırmayı amaçlayan Kıbrıs Bölgesel Hava Yangın Söndürme İstasyonu kurulması girişimine dikkat çekildi.

Bildiride, ayrıca sağlık alanında araştırma, inovasyon ve acil durum müdahalesi konularında tıp kurumları arasındaki iş birliğini geliştirmek amacıyla bir çalışma grubu kurulacağı aktarıldı. Enerji ve ekonomik koridorlar Üç ülke, uluslararası hukuka, özellikle de deniz hukukuna ve tüm devletlerin kendi münhasır ekonomik bölgelerinde ve kıta sahanlıklarında haklarını kullanma hakkına saygıya dayanarak, doğal gaz geliştirme, elektrik şebekesi bağlantıları ve yenilenebilir girişimleri de dahil olmak üzere ortak enerji projelerini teşvik edeceklerini belirtti.

Enerji projeleri

Bildiride, Kasım 2025’te Yunanistan’da ABD’nin de katılımıyla düzenlenen 3+1 Enerji Bakanları Zirvesi’nin yakın tarihli ortak bildirisini ve Doğu Akdeniz’de enerji güvenliği ve işbirliğinin geliştirilmesine yönelik taahhüdü hatırlatıldı.

Üç ülkenin Büyük Deniz Bağlantı Projesi’ne olan bağlılıklarını dile getirdiği ve projeyi ilerletmek için birlikte çalışma konusunda anlaştığı ifade edilen bildiride, düzenli olarak toplanacak çalışma gruplarının kurulması da dahil olmak üzere, Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru çerçevesinde bölgesel bağlantı projelerini teşvik etmek için işbirliği yapılacağı belirtildi. Bilim, teknoloji ve inovasyon Üç ülke, ortak araştırma girişimlerini teşvik etmeye yönelik bir çerçeve oluşturulması da dahil olmak üzere, bilim, teknoloji ve inovasyon alanlarında üçlü iş birliğini güçlendirme ve Avrupa Birliği’nin Horizon fonlama programlarına erişim konusunda koordinasyonu iyileştirme konusunda anlaştılar.

Yapay zekada da işbirliği yapacaklar

Bildiride, yapay zeka alanında daha gelişmiş iş birliği fırsatlarını araştırmak ve yapay zekanın görev açısından kritik politika alanlarında, yüksek performanslı bilgi işlem altyapısında ve beceri geliştirme alanlarında uygulanmasını teşvik etmek amacıyla bir yapay zeka çalışma grubu kurulacağı ifade edildi. Bölgesel iş birliği Üç ülke, Kıbrıs’ın AB Konseyi başkanlığının, Doğu Akdeniz de dahil olmak üzere Güney Komşuluk bölgesinde iş birliğini güçlendirmek için bir fırsat olduğunu belirtti. İbrahim Anlaşmalarını genişletme konusundaki kararlılıklarını sürdürdüklerini ve bu hedefe ulaşmak için ABD ve diğer ortaklarla birlikte ortak çabaları yoğunlaştırma konusunda anlaştıklarını belirten üç ülke, İsrail ve Lübnan arasında son dönemde kaydedilen diyalogdaki ilerlemeye dikkat çekerek, bunun güvenlik diyaloğuna ekonomik bir boyut kattığını aktardı. Üç ülke, Lübnan’ın egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve bağımsızlığını desteklediklerini açıkladı.

Bildiride, Kudüs’ün üç tek tanrılı din olan Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam için özel bir öneme sahip olduğu belirtilerek, Kudüs’teki kutsal mekanlarda mevcut durumu korumaya ve Hristiyan kiliselerinin varlığını ve kültürel mirasını sürdürmeye kararlı olunduğu ifade edildi.